زیرکن و خواص درمانی آن

زیرکن و خواص درمانی آن

زیرکن (Zircon)

سختی : 5/6 – 5/7                       وزن مخصوص : 4 – 8/4               شکست نور : 92/1 – 96/1

این کانی در لاتین «زیرکن» نام دارد و در کتب جواهرشناسی اسلامی به آن زرگون و در زبان هندی به آن «زرقون» می‌گویند. زیرکن در رنگ‌های زرد، قهوه‌ای، قرمز، سبز، آبی و حتی بی رنگ نیز دیده می‌شود.

بلورهای بسیار شکننده از ویژگی‌های زیرکن است. زیرکن در مقابل فشار و ضربه به راحتی خرد می‌شود و گوشه‌های نگین تراشیده شده از این کانی بسیار آسیب پذیر است، اما به دلیل خواص اپتیکی بسیار جالب آن مانند قدرت زیاد شکست و پراکندگی نور و درخشش فوق العاده و داشتن حالتی شعله (آتش) مانند، مورد توجه فراوان بوده است.

امروزه در صنعت جواهر سازی بلورهای بی رنگ زیرکن را تراش برلیان می‌دهند و به اسم برلیان «ماتارا» یا «سیلان» به بازار عرضه می‌کنند که به سبب شباهت بسیار زیاد آن به برلیان به راحتی قابل تشخیص نیست، لذا زیرکن را با خط ساییدگی سفیدی که از خود بر جای می‌گذارد و فرسایش و خط برداری پخ‌هایش و همچنین شکست دگانه قوی نوری که در آن به وجود می‌آید و یا با استفاده از اسید و تیزاب، آن را از برلیان، می‌توان تشخیص داد؛ چرا که هیچ اسیدی حتی تیزاب در آن اثری ندارد، بلکه آن را درخشنده می‌کند، هر چند ممکن است رنگ آن نیز روشن شود، برخلاف الماس که رنگ خط ساییدگی ندارد و پخ‌ها و لبه‌های آن هیچ گونه خراشی بر نداشته و در برابر مواد شیمیایی عکس العمل نشان می‌دهد و باعث از بین رفتن آن می‌شود.

به سبب فراوانی زیرکن‌های قهوه‌ای و مایل به قهوه‌ای آن را به وسیله حرارت زیاد (نزدیک 1000 درجه) به زیرکن‌های بی رنگ تبدیل می‌کنند و تراش برلیان گونه می‌دهند، لکن غالبان این رنگ‌ها ثبات نبوده و در مقابل اشعه ماوراء بنفش و یا نور آفتاب به تدریج تغییر رنگ می‌دهند.

گاهی نیز بلورهای رنگین زیرکن هم چون رنگ‌های قرمز و سبز آن را تراش مخصوص می‌دهند و آن را به جای یاقوت و زمرد عرضه می‌کنند؛ بلورهای آبی رنگ زیرکن را نیز به نام آکوامارین تایلندی به فروش می‌رسانند.

کشورهای تایلند، سریلانکا، استرالیا، فرانسه، تانزانیا و برزیل معادن مهمی از زیرکن را دارا هستند.

خواص و فواید

زیرکن برای سلامتی انسان به ویژه درمان آلرژی‌های پوستی و ناراحتی‌های ریوی فایده دارد و دردهای ناشی از مرض نقرس را تسکین می‌دهد و سبب فعالیت کبد و طحال و غدّه پانکراس می‌شود. همچنین این سنگ روحیه شخص را متعادل و آرام می‌کند و از افراط گرایی روحی و روانی می‌کاهد.